1. Etik Kurallara Uyum

1.1 Sorumluluk

Üyeler, Etik Kurallarımızda açıklanan standartlara uyma konusunda kişisel bir sorumluluk taşıdığı kadar, bu uyumun sağlanması konusunda dernek ve sektör açısından risk teşkil eden olay ve durumlarla ilgili kaygı ve şikâyetlerini bu riskler, gerçek problemler haline gelmeden önce dile getirmek ve dernek yetkililerine iletmek hususunda sorumluluk taşımaktadır.  Etik Kodu ve Kuralları okumak ve anlamak üyelerin sorumluluğundadır. Üyeler, ilgili metin ve içeriklerine uymakla yükümlüdür. Bilmemek ya da okumamak, kuralları yerine getirmemek için bir mazeret teşkil etmez. Hukuka aykırı davranışların kişisel olduğu kadar, kurumsal olarak da yasal takip ve dava konusu olacağı unutulmamalıdır.

Etik Kurallarımızda, daha ziyade sık karşılaşabileceğimiz tipik durumlara ilişkin açıklamalar yer almaktadır.  Yasalara saygı, üyelerimizin ortak sorumluluğudur.  Dernek, mevzuata nasıl riayet edileceğinin açıkça ortaya konmasından, bu yöndeki çaba ve girişimlerin izlenmesinden ve yasalara aykırı durumların düzeltilmesinden sorumludur. Üyeler ise, Etik Kurallarımızda tanımlanan çalışma ve etik davranış kurallarını öğrenmek ve hayata geçirmekten sorumludur.

1.2 Yasalara, Kurallar ve Yönetmeliklere Uyum

Dernek üyeleri her koşulda yasalara saygılı ve bağlıdır.  Yürürlükteki yasa, kural ve yönetmeliklere uyumdan hiçbir koşulda taviz verilemez.  Buna ek olarak, dernek içi kural ve yönetmeliklere de gereken biçimde uyulmalıdır.

Dernek üyeleri faaliyetlerini, geçerli yasalar çerçevesinde yürütmekle yükümlüdür. Hangi yasaların sizin için geçerli olduğundan emin değilseniz ya da geçerli olan farklı yasalar arasında bir çatışma olduğuna inanıyor iseniz devam etmeden önce Hukuk Müşavirliğine başvurun.

1.3 Dürüstlük ve Adil Davranma

Üyeler ve temsilcileri dürüst, adil ve güvenilir olmalı, ahlaki değerlere özen göstermeli ve çalışmalarında en yüksek davranış standartlarını uygulamayı ilke edinmelidir. 

Hissedarlar, müşteriler, tedarikçiler, rakipler, çalışanlar, astlar, üstler ve irtibat içinde olunan tüm kişi ve kurumlarla ilişkilerde ve her konuda dürüst ve adil davranış ilke edinilmelidir. 

Manipülasyon, gizleme, özel bilgileri veya başka gizli bilgileri kötüye kullanma, önemli maddi gerçekler hakkında yalan beyanda bulunma ya da başka haksız işlemler ve davranışlarla hiç kimse ya da kurumdan haksız menfaat elde edilmemelidir.

İşi doğru yapmakla kalmayıp aynı zamanda doğru işler yapmak ilkesi çerçevesinde hareket edilmelidir.

 
2. Rekabet ve Pazara İlişkin Kurallar

2.1 Rekabet Yasaları

Rekabet yasaları, serbest piyasayı ve girişim özgürlüğünü güvence altına almayı amaçlayan düzenlemelerdir. Bunlar oldukça karmaşık ve özetlenmesi zor hususlar olmakla birlikte, asgari seviyede bunların üye ve/veya rakip firmalar arasında, fiyatlar, satış şartları ya da adil rekabet koşulları üzerinde etkili olabilecek anlaşmalar yapılmasını yasakladığı söylenebilir.  Ulusal ve uluslararası rekabet ortamında, belirlenmiş rekabet kurallarına uygun hareket edilmelidir. Yasaya aykırı ya da usulsüz anlaşmaların ve bu yöndeki en küçük bir izlenimin bile oluşmaması için, aşağıdaki işlemlerin yapılmaması gerekir:

• Rekabeti kurallara aykırı bir şekilde kısıtlamayı amaçlayan veya bu etkiyi yapan, fiyatları müştereken tespit etmek veya sabitlemek, pazarları paylaşmak ve ihalelere teklif sunmak, rakipler ile herhangi bir yasadışı anlaşma veya uygulamaya girmek,
• Haksız veya usulsüz bir şekilde serbest ticareti sınırlandırmak ya da rakip firmaları pazardan çıkarmak için tedarikçi firmalar veya müşterilerle görüşmeler yapmak ya da başka türden bağlantılar kurmak,
• Rakiplerle, fiyatları veya fiyatlandırma politikaları, tedarikçi seçimi veya fiyatları, müşteri seçimi, kredi ve vade politikaları, reklam politikaları veya rekabet ile ilgili benzeri başka bilgileri paylaşmak,
• Yukarıdaki maddelerde belirtilen hususlara aykırı olarak, resmi veya gayri resmi ticari birliklere girmek veya bu tip toplantılara katılmak.

Ticari dernek ve benzeri diğer kuruluşların yaptıkları toplantılar, genellikle meşru ve değerli amaçlara hizmet ederler. Bununla birlikte, bu toplantıların aynı zamanda rakip firmaların bir araya geldiği ve rekabet yasalarında öngörülen sınırların dışına çıkma potansiyeli taşıyan çeşitli ortak kaygı ve menfaatlerin tartışıldığı yerler olması nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Örneğin satış bölgelerinin paylaşılması gibi yasaklanmış bir konuda yapılabilecek bir şaka bile yanlış anlaşılabilir ve resmi makamlara iletilebilir. Konuşmaların herhangi bir şekilde rekabeti kısıtlayıcı girişimlere kayması halinde, bu konuda konuşma reddedilmeli ve toplantı derhal terk edilmelidir.

Bütün üye çalışanlarının ama özellikle Pazarlama, Satış ve Satın Alma ile ilgili ya da rakiplerle sürekli temas halinde olan çalışanların rekabet yasalarını iyi bilme sorumluluğu vardır.  Şüpheye düşülmesi halinde Hukuk Müşavirliği ile iletişime geçilmesi ve gerekli rekabet kanunu tavsiyesinin ve eğitiminin alınması gerekmektedir.

2.2 Rüşvet ve Yolsuzluk

Rüşvet bir kamu görevlisine veya özel şirket çalışanına, o kişinin takdirine bağlı bir kararı etkilemek amacıyla değeri olan herhangi bir şey teklif etmek, ya da vermek anlamına gelir.  Rüşvete örnek olarak; bir iş ilişkisini sağlamasını ya da devam ettirmesini teşvik etmek, bir idare denetiminin, ya da teftişinin sonucunu etkilemek, ya da vergi veya diğer yasal yükümlülükleri etkilemek için bir kamu görevlisine veya özel şirket yetkilisine ödeme yapmak verilebilir.

Üyeler, kamu ya da özel her hangi bir üçüncü kurum çalışanı, yöneticisi veya temsilcisine iş ile ilgili veya özel herhangi bir avantaj sağlamak amacıyla, doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, hiçbir kişisel, mali veya başka herhangi bir avantaj teklif etmeyecek ve söz vermeyeceklerdir. Aynı şekilde, üyeler bir üçüncü tarafa ayrıcalıklı muamele gösterme karşılığında benzer bir avantajı kesinlikle kabul etmemelidirler.  Ayrıca üyeler, bu tarz davranışta bulunduklarına dair şüphe ve izlenim uyandıracak faaliyet ve davranışlardan da imtina etmelidirler.

Değeri olan herhangi bir şey; bu ifade, nakit, hediye, yemek, ağırlama, iş fırsatları, işe alma teklifleri de dâhil kamu görevlisi veya özel şirket yetkilisi açısından değeri olabilecek maddi veya manevi her şey anlamına gelmektedir. Maddi herhangi bir sınırlama yoktur, her miktar rüşvet olarak kabul edilebilir.

2.3 Pazarlamada Dürüstlük – Dürüst Ticaret

Üyelerimiz günümüz iş koşullarında başarılı bir şekilde rekabet etmeye hazırdır ve bunu bütün geçerli anti tröst, rekabet ve dürüst ticaret yasa, kural ve yönetmeliklerine uygun bir biçimde yapmaya devam edecektir.  Bu sebeple üyeler her zaman yasa, kural ve yönetmeliklere uygun hareket etmelidirler.

Bu yasalara göre ticarette haksız rekabet yöntemlerinden yararlanmak ya da haksız veya aldatıcı fiil ya da uygulamalara başvurmak yasaktır. Bu yasak, aşağıdakiler de dâhil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, şu konuları kapsar:

• Satış ve pazarlama faaliyetleriyle bağlantılı olarak yanlış, yalan ya da aldatıcı reklam vermek veya sair bir yanlış veya yalan beyanda bulunmak,
• Rakip firma ya da müşterilerin çalışanlarına rüşvet vermek,
• Rakip ürünler hakkında adil olmayan ya da haksız açıklamalarda bulunmak.

2.4 Ticari İstihbarat

Günümüz iş dünyasında, diğer şirketler ve bunların ürün ve hizmetleri hakkında kamuya mal olmuş çok miktarda bilgiye ulaşmak mümkündür. Kendi faaliyetlerimizi yürütürken bu tür kamuya mal olmuş bilgileri toplamak ya da bunlardan yararlanmak genel olarak yasalara ya da etik kurallara aykırı değildir.  Üyeler, rakipleri hakkında kamuya açık ve pazarda ulaşılabilir durumda olan bilgileri toplayabilir, paylaşabilir ve bunları kullanabilirler. Ancak bunlar sadece yasal ve etik bir anlayışla yapılmalıdır. Nasıl ki her firma, kendi kamuya açık olmayan bilgilerine değer vermekte ve bunları korumaktaysa, başka şirketlerin kamuya açık olmayan bilgilerine saygı göstermelidir.  Örneğin, aşağıda belirtilen kaynaklardan bilgi toplanabilir ve bunlar kullanılabilir:

• Resmi makam yetkililerine verilen ve kamuya açık dosyalar
• Şirket yöneticilerinin kamuya hitaben konuşmaları
• Kamuya açıklanmış yıllık raporlar
• Haberler, ticari dergi makaleleri ve yayınlar

Gizli bilgileri edinmek için hiçbir durumda, yanlış veya yalan beyan, aldatma, hırsızlık, casusluk ya da rüşvet gibi gerek etik olmayan, gerekse yasa dışı yollara başvurulmamalı, ya da üçüncü şahıslardan bu tür bir yola başvurmaları talep edilmemelidir.

2.5 Uluslararası Ticaret Kısıtlamaları

Ülkemizde zaman zaman, belirli ülke ve taraflarla ticaret yapılmasını kısıtlayan ya da yasaklayan çeşitli yasalar bulunmaktadır. Benzer şekilde, birçok ülke uluslararası ticarete ve genellikle ithalat ve ihracata çeşitli sınırlamalar getirirken, birçok ülke de belirli ürün ve teknolojilerle bağlantılı ticari faaliyetleri sınırlandırmakta ya da yasaklamaktadır.

Bu tür sınırlamalar, Üyelerimizi belirli ülkeler, belirli kişiler ve kurumlarla belirli iş ilişkilerine girmekten alıkoyar.  Bu sınırlamalar, örneğin, bilinen terörist organizasyonlarla ya da uyuşturucu kaçakçılarıyla ilişkileri yasaklar. Bu yasaklara uyulmaması durumunda para cezaları ve hapis cezası gibi ciddi yaptırımlar söz konusudur ve de üyenin belirli ticari girişimlere katılımı yasaklanabilir.

2.6 Kara Para Aklama Faaliyetlerinin Önlenmesi

Kara para aklama, yasadışı faaliyetlerle uğraşan kişiler tarafından yasadışı yollarla elde edilen paraların, öncelikle kaynağından koparılması, ardından da yasal bir gelir görüntüsü kazandırılarak sisteme sokulması için girişilen faaliyetlerdir.  Dernek üyeleri, muhtemel kara para aklama faaliyetlerinin ortaya çıkarılmasında yetkililere yardımcı olmak suretiyle, Dernek/sektör itibarını korumalı ve dürüstlük ilkesi daha da güçlendirilmelidir. Bunlar çoğu zaman son derece karmaşık ve tespit edilmesi çok güç olan faaliyetlerdir. Kara para aklama faaliyetlerine işaret eden çeşitli belirtilerin farkına varılması öğrenilmelidir.  Örneğin, kendisi hakkında tam bilgi vermekten kaçınan ya da ödemeleri peşin yapmak isteyen bir müşteri gibi bir olayda, kara paraya işaret eden birtakım göstergelerle karşı karşıya olunduğu düşünülüyorsa, durum derhal ilgili kurum ve kuruluşlara başvurularak hata yapmadan önlem alınmalıdır.

3 Gizli Bilgi – Kamuya Açık Olmayan Bilgi

Kamuya açık olmayan bilgi – Gizli Bilgi; henüz kamuyla paylaşılmamış ya da hiç paylaşılmayacak bilgileri içerir.  Gizli bilgi, ticari sırları, iş, pazarlama ya da servis planları, müşteri bilgisi, mühendislik ve üretim fikirleri, hizmet tasarım ve içeriği, veri tabanı, kayıtlar, ücret bilgileri ve diğer yayınlanmamış finansal ya da başka bilgileri de kapsar.

Aşağıdakilere ilişkin bilgiler bunlara örnek gösterilebilir:

• Çalışanlar
• İcatlar
• Sözleşmeler
• Stratejik planlar ve iş planları
• Önemli yönetim değişiklikleri
• Piyasaya sürülen yeni ürünler
• Birleşmeler ve Satın Almalar
• Teknik şartnameler
• Fiyatlandırma
• Teklifler
• Mali veriler
• Ürün maliyetleri

Üyeler üçüncü tarafların kendi gizli bilgilerini koruma hakkına saygılıdır.
 

4. Kişisel Bilgilerin Gizliliği

Gizlilik ilkesi sadece ticari bilgiler açısından değil, aynı zamanda üyelerin mevcut ya da eski personeline, iş başvurularına, danışmanlarına, müşterilerine ve diğer paydaşlarına ait kişisel bilgiler açısından da geçerli bir ilkedir. Aşağıdaki prensipler çerçevesinde, tüm kişisel bilgiler korunmalı ve gizli tutulmalıdır:

• Kişisel bilgiler, gerekli gizliliği sağlayacak uygun tedbirler alınarak toplanır, işlenir, saklanır ve aktarılır.
• Sadece meşru ve kanuni gerekçeleri olan kişiler bu tür bilgilere erişebilir.
• İş başvurusunda bulunan kişilerin, gönderdiği bilgiler, o kişinin yazılı onayı alınmadan başkalarıyla paylaşılamaz,
• Gereken durumlarda, kişisel bilgilerin toplanması, işlenmesi, saklanması ve aktarılması konusunda ilgili kişinin yazılı onayı alınmalıdır.

Kişisel bilgileri sorumluluk içerisinde ve geçerli tüm gizlilik yasalarına uygun olarak yönetilmelidir.
 

5. İçeriden Bilgi Alma (Insider Trading)

Kamuya açık olmayan bilgilere dayanarak hisse ve menkul kıymetler alım satımı yapmak, ya da alım satım yapmaları amacıyla başka şahıslara kamuya açık olmayan bilgileri temin etmek bu işlemi yapan kişiler açısından yasadışıdır ve adli ceza ile sonuçlanabilir.

“İçeriden alınan bilgilerle yapılan ticari faaliyetler (Insider Trading)”; özetle ifade edilecek olursa, “içeriden alınan bilgilerden” yararlanarak hisse senetleri, tahviller, opsiyonlar, gibi menkul kıymetleri alıp satmak olarak tanımlanabilir.  Bu tarz faaliyetler yasalara aykırıdır ve bu yasaları ihlal edenlere karşı çok ciddi cezai ve hukuki yaptırımlar uygulanır.  Kamuya açık bir bilgi haline gelmedikçe, üyeler aracılığıyla edinilen bir bilgiden, herhangi bir şirketin hisselerini alıp satmak amacıyla istifade edilmemelidir. Bu tür bilgiler başka bir kişi veya kuruma verilerek alım satım yapılmasına da vesile olunmamalıdır.

6. Çevrenin Korunması

Üyeler, tüm faaliyetlerinde, sosyal sorumluluk ilkesi çerçevesinde, çevre mevzuatı hükümlerine uygun olarak hareket eder, konuyla ilgili uyulacak prosedürlerini belirler ve çalışanlarının bunlara uymalara uymalarını sağlar. 

Üyeler, işyeri güvenliğini ve çalışanlarının sağlığını korumak amacıyla gereken önlemleri alır, yürürlükteki yasalara uyar ve uyulmasını sağlar.

7. Siyasi Faaliyetler

Dernek, üyelerinin siyasi görüş ve faaliyetlerini saygı gösterir, ancak, bu tür girişimler, tüm sorumluluk ve sonuçlarıyla birlikte kişisel bir süreç olarak yapılmalı, herhangi bir şekilde Dernek adına hareket edildiği izlenimi oluşturulmamalıdır. Üyelerin, dernek ortamında siyasi faaliyet yürütmeleri ve bu amaçla Dernek kaynaklarını kullanmaları yasaktır.